Poroża
Informacje o eksponacie
Dział:
Typ eksponatu: trofeum myśliwskie
Autor:
Datowanie:
Sposób i data nabycia: Małgorzata i Marek Jakubczyk, Kazimiera i Andrzej Zapałowie
Materiał, technika: poroża kozła, sarny
Wymiary:
Nr inwentarzowy: DSŻ/S/9, DSŻ/S/10, DSŻ/S/11
Opis:
Tradycja łowów na dzikiego zwierza była w rodzinie Żeromskich kultywowana od wielu pokoleń. Również przodkowie matki pisarza – Czapliccy ze Stanowisk, w XIX wieku namiętnie polowali, a cenne skóry (także z zagranicznych ekskursji) wchodziły w skład wiana ich córek czy wnuczek. Z pierwszej książki biograficznej o Stefanie Żeromskim, napisanej przez Stanisława PiołunNoyszewskiego, wiemy o szczególnych łowach inicjowanych w Strawczynie tuż przez Powstaniem Styczniowym przez pana Wincentego, który: „wpadł w istny szał organizowania polowań z nagankami z oczywistym celem najobfitszego łupu (…). Zwierzyny gościom nie rozdawano, soląc i wędząc niesłychane ilości mięsiwa (…). Niebawem stało się jasnym, że zapasy te przeznaczone były dla powstańców”. Noyszewski nic nie pisze o skórach czy porożach z upolowanej zwierzyny, ale możemy się domyślać, że trofea te skrzętnie wykorzystywano do ocieplania czy dekoracji kolejnych miejsc zamieszkania rodziny Żeromskich.
Urządzając ciekocki dworek trzeba było wiarygodnie odtworzyć wyposażenie, jakie w nim było przed stu czterdziestoma laty. Dziś goście, już po wejściu do sieni, a później też w pokojach, dostrzegają na ścianach i podłogach trofea myśliwskie: okazałe poroża jeleni i porostki koziołków, medalion groźnego odyńca, skóry saren, borsuków, dzików i jeleniowatych. Jest też pamiętający czasy dawnych polowań róg myśliwski, torba i pas, dziewiętnastowieczna dubeltówka czarnoprochowa, replika pistoletu skałkowego, okazałe trofea wędkarskie (bo panowie lubili także łowić ryby), są fajansowe i cynowe talerze ze scenami myśliwskimi etc.
Warto wspomnieć tu kilka poroży:
Duże poroże kozła na kartuszu.
Wymiary: długość: 57 cm, kartusz: 27x20 cm
Poroże z dorobioną drewnianą główką jelonka na drewnianym medalionie.
Pochodzi z XIX w. z dworu Marianny i Michała Ostrowskich z Potoka k. Szydłowa. Wymiary: podstawa średnica 25 cm, wysokość (w najszerszym miejscu) 30 cm. Zakup (sfinansowany w połowie przez Kazimierę i Andrzeja Zapałów, a w połowie przez Jana Stawowczyka ze Świętochłowic).
Wyprawiona głowa koziołka sarny (myłkusa)
W skórze letniej rudobeżowej do powieszenia w pokoju Pana Wincentego. Całość ma wysokość 67 cm.
Literatura:
Kazimiera Zapałowa: „Z Dworku Żeromskich (7)” : „Polowania i trofea” w „Kurierze Masłowskim” nr 2/2017 (117)